نکاتی برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن
آهن فلز بسیار منحصر به فردی است و نقش پر رنگی در زندگی بشر از ابتدای تاریخ تا به امروز داشته است. اما این منحصر به فرد بودن به معنی بی عیب و نقص بودن آهن نیست. آهن از جمله عناصری است که سرعت واکنش نسبتا بالایی دارد و همین سرعت واکنش پذیری بالا تبدیل به پاشنه آشیل این فلز دوست داشتنی و پر کاربرد شده است. اگر آهن مدتی در فضایی قرار بگیرد که در آن هوا و رطوبت وجود داشته باشد، دچار زنگ زدگی و خورندگی می شود.اکسید آهن در واقع حاصل ترکیب شدن آهن با اکسیژن هواست و رطوبت نیز سرعت این واکنش را بیشتر می کند. به همین دلیل در فضای مرطوب سرعت زنگ زدن آهن بیشتر می گردد. ساختار اکسید آهن بسیار سست است و به راحتی از سطح آهن جدا می شود و همین نکته باعث کم شدن تدریجی مقاومت آهن و از بین رفتن آن می شود. با تبدیل شدن آهن فلزی به اکسید آهن به مرور از ضخامت و استحکام آن کاسته شود و ممکن است به جایی برسد که دیگر نتواند نیروهای وارد شده را تحمل کند و فرو بریزد. این مورد برای سازه هایی که روی مقاومت و استحکام فولاد حساب شده است می تواند بسیار خطرناک باشد.
راه های مختلفی برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن وجود دارد یکی از این روش ها ترکیب آهن با عناصری است که باعث ایجاد مقاومت در برابر زنگ زدگی می شود اگر بخواهیم یکی از این عناصر را نام ببریم باید به کروم اشاره کنیم. اگر در ترکیبات آهن 10 درصد کروم وجود داشته باشد، کاملا در برابر رطوبت و اکسید شدن مقاوم است و فلز جدیدی را می سازد که به آن استنلس استیل می گویند. اما این فلز هم بدون عیب و نقص نیست، اشکال بزرگی که به استنلس استیل گرفته می شود این است که قیمت استنلس استیل بالا است. این قیمت بالا دلیل عمده صرف نظر مصرف کنندگان از استفاده این محصول است. پس باید به فکر راه حلی ارزان‌تر برای حفاظت از آهن در برابر زنگ زدگی بود. در ادامه این مقاله راه حل هایی که می تواند برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن به کار برده شود را توضیح خواهیم داد.
رنگ زدن آهن
رنگ زدن از آن دسته روش های سنتی و کم هزینه است که در اکثر موارد جواب داده است. به طور کلی هر ماده ای که مانع از تماس اکسیژن با آهن شود می تواند برای جلوگیری از زنگ زدگی آن به کار رود. البته استفاده از رنگ نمی تواند محافظ 100 درصدی در برابر اکسید شدن آهن باشد ولی کم هزینه بودن و راحتی استفاده از آن مصرف کنندگان را به سمت استفاده از رنگ سوق می دهد.
مراقبت از آهن
زمانی که آهن شروع به زنگ زدن می کند اگر سطح زنگ زدگی را به سرعت جدا کنیم سپس با آب و صابون سطح فلز را شستشو داده و خشک کنیم، می توانیم از سرایت آن به دیگر مناطق جلوگیری کنیم. سرعت پخش شدن اکسید آهن در سطح آهن بسیار زیاد است و باید به سرعت جلوی آن را گرفت.
پوشش های پودری
همانند رنگ استفاده از یک لایه پودری مانند اکلریک، اپوکسی، وینیل یا سایر مواد می تواند مانع از رسیدن اکسیژن و رطوبت به سطح فلز شود و از زنگ زدن آن جلوگیری کند.
انبار کردن صحیح
بعد از تولید، محصولات فولادی انبار می شوند که این امری بسیار بدیهی است اما نکته مهمی که در این باره وجود دارد نحوه صحیح انبار کردن آن است، محیطی که آهن در آن قرار دارد اگر حاوی رطوبت نباشد دلیلی برای زنگ زدگی نیز وجود نخواهد داشت. اما حتی هوای معمولی نیز حاوی مقادیری از ذرات آب می باشد. برای جلوگیری 100 درصدی از زنگ زدگی باید وجود هوا و رطوبت را در اطراف آهن را به 0 برسانیم که انجام این کار به نوعی غیر ممکن است ولی اگر تا حد امکان رطوبت را از آهن دور کنیم بخش زیادی از راه را رفته ایم و سرعت اکسید شدن آهن را بسیار کم کرده ایم.
